Zmiany w przepisach

Zmiana przepisów dotyczących świadectwa charakterystyki energetycznej

Dnia 28 kwietnia 2023 roku wchodzi w życie nowelizacja ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 roku o charakterystyce energetycznej budynków (tj. Dz.U z 2021 r., poz. 497 ze zm.), a w szczególności zmiany dotyczące świadectw charakterystyki energetycznej.

Co to jest świadectwo charakterystyki energetycznej?

Jest to dokument określający wielkość zapotrzebowania na energię niezbędną do zaspokojenia potrzeb energetycznych związanych z użytkowaniem budynku lub jego części. Chodzi o energię na potrzeby ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej i chłodzenia.

Świadectwo charakterystyki energetycznej nie musi być sporządzane dla budynku:

1. podlegającego ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
2. używanego jako miejsce kultu i do działalności religijnej;
3. przemysłowego oraz gospodarczego niewyposażonych w instalacje zużywające energię, z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego;
4. mieszkalnego, przeznaczonego do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
5. wolnostojącego o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2;
6. gospodarstw rolnych o wskaźniku EP określającym roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną nie wyższym niż 50 kWh/(m2·rok).

Kiedy świadectwo charakterystyki energetycznej powinno być przekazane?

Przy podpisywaniu umowy sprzedaży nieruchomości lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu - właściciel lub zarządca budynku lub części budynku lub osoba, której przysługuje spółdzielcze prawo jest zobligowany do przekazania świadectwa charakterystyki energetycznej nabywcy. Obowiązek przekazania świadectwa charakterystyki energetycznej występuje również przy podpisywaniu umowy najmu dotyczącej wyżej opisanych praw.

Co istotne nabywca albo najemca nie mogą zrzec się prawa do otrzymania świadectwa charakterystyki energetycznej.

Świadectwo charakterystyki energetycznej może mieć postać nie tylko papierową, ale również elektroniczną.

Obowiązki notariusza

Zgodnie ze zmienioną treścią art. 11 ustawy notariusz odnotowuje w umowie sprzedaży przekazanie nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej. Notariusz poucza w umowie sprzedaży o karze grzywny za niewykonanie obowiązku przekazania nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej. Jednak brak świadectwa nie wpływa na ważność umowy sprzedaży.

Orzekanie w sprawach nieprzekazania świadectwa charakterystyki energetycznej następuje na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 roku - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. z 2020 r. poz. 729, 956, 1423, 2112 i 2320). W związku z powyższym zgodnie z treścią art. 24 § 1 tej ustawy, grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych.

Notariusz nie weryfikuje treści świadectwa. Na stronie internetowej: https://rejestrcheb.mrit.gov.pl/rejestr-uprawnionych można znaleźć wykaz osób uprawnionych do sporządzania świadectw. Ponadto świadectwa sporządzone po dniu 28 kwietnia 2023 roku powinny zawierać oświadczenie osoby, która sporządziła świadectwo charakterystyki energetycznej, że dokument został wygenerowany z centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków.

Nowa ustawa o krajowym zasobie nieruchomości

Dnia 11 września 2017 roku weszła w życie ustawa o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz.U. z 2017 r. poz. 1529). Głównym celem wprowadzonej ustawy jest wykorzystanie pod budownictwo mieszkaniowe gruntów należących do Skarbu Państwa. Asumptem do uchwalenia ustawy o KZN był deficyt mieszkań na wynajem oraz wprowadzenie rządowego programu Mieszkanie Plus (M+). Do budowy nowych budynków wykorzystane zostaną obszary, którymi gospodarują państwowe instytucje takie jak: Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Lasy Państwowe, Agencja Mienia Wojskowego oraz starostowie i prezydenci miast na prawach powiatu. Utworzony zostanie Krajowy Zasób Nieruchomości (KZN), który będzie gospodarował nieruchomościami, przeznaczając je pod budowę mieszkań o atrakcyjnym czynszu (wysokość czynszu będzie określona przepisami rozporządzenia Rady Ministrów).

Ustawa wprowadza regulacje mające równoważyć interesy inwestorów, ich racjonalny zysk z nakładanymi na nich obowiązkami. Nieruchomości najczęściej będą oddawane w użytkowanie wieczyste, w związku z tym inwestorzy będą ponosić mniejsze koszty ich uzyskiwania. W wybudowanych budynkach część powierzchni inwestorzy będą mogli przeznaczyć na lokale usługowe (20 proc.) oraz na mieszkania o charakterze deweloperskim (30 proc). Inwestorzy będą wyłaniani w drodze otwartego przetargu, to znaczy, że o nabycie własności lub uzyskanie prawa użytkowania wieczystego będą mogły ubiegać się wszystkie podmioty zainteresowane budową mieszkań na wynajem. Prezes Krajowego Zasobu Nieruchomości będzie sprawował nadzór nad prawidłowym wykorzystywaniem nieruchomości oraz wysokością pobieranego czynszu. W drodze decyzji będzie mógł nałożyć na inwestora kary administracyjne.

Pierwszeństwo zawarcia umowy najmu będą miały osoby spełniające kryteria określone w ustawie (m.in. niższe dochody, posiadanie dzieci, brak prawa własności do lokalu przez członka rodziny, zmiana miejsca pracy lub nauki, status repatrianta, ukończenie 65 roku życia). Ustawa wprowadza wiele pozytywnych rozwiązań dla najemców lokali, to jest:

• obowiązek oferowania umowy najmu, jako umowy z opcją przejęcia mieszkania na własność (najemca może zdecydować się na sam najem),
• możliwość przekształcenia najmu bez opcji przejęcia mieszkania w najem z opcją wykupu nieruchomości,
• ograniczone możliwości wypowiedzenia najmu (tylko w sytuacji zalegania z czynszem lub wykraczania przeciwko porządkowi domowemu),
• w przypadku kłopotów życiowych możliwość zaliczenia kwot wpłacanych w ramach "dojścia do własności" na poczet regulacji czynszu,
• prawo zrezygnowania z wykupu mieszkania i odzyskanie rat leasingowych, czyli pieniędzy wpłaconych na rzecz wykupu tego mieszkania,
• możliwość podnajmu osobie wobec której najemca ma obowiązek alimentacyjny.

Ustawa o Krajowym Zasobie Nieruchomości wprowadza nowe pojęcie najmu instytucjonalnego, który dotyczy umów najmu zawieranych pomiędzy lokatorem a firmą. Najem instytucjonalny podobny jest do najmu okazjonalnego, przy czym, przy najmie okazjonalnym wynajmującym zawsze jest podmiot nieprowadzący działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali i umowa musi być zawarta na czas określony, nie dłuższy niż 10 lat, a przy najmie instytucjonalnym umowa musi być podpisana na czas określony, jednak bez ograniczenia czasowego.

Nowa ustawa o kredycie hipotecznym

Dnia 22 lipca 2017 roku weszła w życie nowa ustawa o kredycie hipotecznym, nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz.U. z 2017 r. poz. 819). Jest to pierwsza ustawa, która szczegółowo reguluje kwestie dotyczące umów o kredyt hipoteczny. Celem jej wprowadzenia jest zapewnienie ochrony konsumentów zawierających umowy o kredyt hipoteczny oraz zwiększenie transparentności ofert kredytodawców, a także pośredników kredytów hipotecznych. Istotnym założeniem ustawy jest, aby oferty formułowane przez banki były bardziej przejrzyste i zrozumiałe.

Według nowej regulacji kredyty mogą udzielać tylko banki i SKOKi, czyli instytucje podlegające nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Kolejnym istotnym faktem jest ograniczenie możliwości zawierania umów o kredyt hipoteczny w walucie innej niż się zarabia ("Rekomendacja S" KNF z 2013 roku zakazywała już wcześniej udzielania kredytów mieszkaniowych w walucie obcej), jednak ustawa o kredycie hipotecznym jasno zakaz ten precyzuje.

Kredytodawca ma obowiązek przekazać klientom informacje o ofercie swojego kredytu na trwałym nośniku, tak, aby ten miał możliwość porównywania ofert dostępnych na rynku. Oferta musi zawierać pełne dane rejestrowe kredytodawcy lub pośrednika oraz główne cechy kredytu hipotecznego, takie jak: kwotę udzielanego kredytu, walutę, informację o tym, w jaki sposób zmiany kursu będą się przekładać na wysokość zadłużenia oraz informację o całkowitej kwocie do spłaty. Reklamy muszą być "jednoznaczne rzetelne, zrozumiałe oraz widoczne". Zakazane jest stosowanie dwuznacznych i nieprecyzyjnych sformułowań. Nie można także używać czcionki, która byłaby nieczytelna. Wraz z kredytem nie można zobowiązać klienta do zakupu usług finansowych około kredytowych - poza prowadzeniem rachunku kredytowego.

Korzystne dla konsumenta są także zmiany w przypadku jego problemów związanych ze spłatą zobowiązań. Jeśli konsument będzie się spóźniał ze spłatą rat, kredytodawca musi wezwać go do spłaty, wyznaczając mu termin nie krótszy niż 14 dni wraz z załączoną informacją o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Po stronie kredytodawcy istnieje obowiązek zapewnienia możliwość restrukturyzacji zadłużenia. Rodzaj restrukturyzacji może być różny np.: możliwość czasowego zawieszenia spłaty kredytu, zmiana wysokości rat lub wydłużenie okresu kredytowania.

Zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego

Dnia 30 kwietnia 2016 roku weszła w życie ustawa z dnia 14 kwietnia 2016 roku o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. 2016, poz. 585), która to ustawa:

1. wprowadza zakaz sprzedaży nieruchomości Skarbu Państwa, zgromadzonych w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz
2. znacznie ogranicza zbywanie nieruchomości prywatnych.

Zakaz zbywania nieruchomości Skarbu Państwa dotyczy działek o powierzchni powyżej 2 ha i ma obowiązywać przez pięć lat od dnia wejścia w życie ustawy, czyli do 30 kwietnia 2021 roku. Zbycie nieruchomości zgromadzonych w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa może jednak nastąpić za zgodą ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

Dotkliwe są również ograniczenia dotyczące zbywania nieruchomości prywatnych. Ustawa z dnia 30 kwietnia 2016 wprowadza zmianę ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Podstawowym założeniem zmienionej ustawy jest zakaz zbywania nieruchomości rolnych na rzecz podmiotów innych niż rolnicy indywidualni. Jednakże można uzyskać zgodę prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych na nabycie nieruchomości rolnych. Zgoda taka wydawana jest w formie decyzji administracyjnej, po spełnieniu określonych w ustawie przesłanek. Wniosek o wydanie zgody na nabycie nieruchomości składa zbywca lub nabywca nieruchomości rolnej.

W celu uzyskania zgody na zbycie nieruchomości Zbywca musi wykazać, że:

1. nie było możliwości nabycia nieruchomości rolnej przez rolnika indywidualnego bądź inne uprawnione podmioty,
2. nabywca daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej,
3. w wyniku nabycia nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych.

Osoba, która chce nabyć nieruchomość we wniosku o wydanie zgody musi wykazać, że:

1. posiada kwalifikacje rolnicze (lub zobowiązała się do ich uzupełnienia w ramach programu "Młody Rolnik"),
2. daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej,
3. zobowiąże się do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, która wejdzie w skład tworzonego gospodarstwa rodzinnego.

Nieruchomości rolne mogą być zbywane, bez wyżej wymienionej zgody, na rzecz:

• osób bliskich (to jest zstępnych, wstępnych, rodzeństwa, dzieci rodzeństwa, małżonka, osób przysposabiających i przysposobionych),
• jednostek samorządu terytorialnego,
• Skarbu Państwa,
• osób prawnych działających na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych Kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania.

Podmioty nabywające nieruchomość rolną w drodze dziedziczenia, zapisu windykacyjnego, na podstawie art. 151 lub art. 231 Kodeksu cywilnego oraz w toku postępowania restrukturyzacyjnego w ramach postępowania sanacyjnego również nie muszą uzyskiwać zgody Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych.

Dodatkowym ograniczeniem wynikającym ze zmienionej ustawy jest zakaz zbywania nabytej po dniu 30 kwietnia 2017 roku nieruchomości rolnej przez okres 10 lat od dnia jej nabycia. Obowiązek ten dotyczy w szczególności rolników indywidualnych oraz podmiotów, które uzyskały zgodę prezesa ANR na nabycie, a nie dotyczy zbywania nieruchomości rolnych na rzecz osób bliskich.

Przepisów ustawy nie stosuje się do nieruchomości rolnych o powierzchni mniejszej niż 0,3 hektara oraz nieruchomości rolnych będących drogami wewnętrznymi. Dodatkowo wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, podlegają grunty rolne zabudowane o powierzchni nieprzekraczającej 0,5 ha, które w dniu wejścia w życie ustawy zajęte są pod budynki mieszkalne oraz budynki, budowle i urządzenia niewykorzystywane obecnie do produkcji rolniczej, wraz z gruntami do nich przyległymi umożliwiającymi ich właściwe wykorzystanie oraz zajętymi na urządzenie ogródka przydomowego – jeżeli grunty te tworzą zorganizowaną całość gospodarczą oraz nie zostały wyłączone z produkcji rolnej w rozumieniu ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. 2015 r. poz. 909, 1338 i 1695) oraz nieruchomości rolne, które w dniu wejścia w życie ustawy w ostatecznych decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu zostały przeznaczone na cele inne niż rolne.

zmiany w kodeksie cywilnym dotyczące terminu wykonania czynności oraz prokury

Dnia 1 stycznia 2017 roku weszła w życie ustawa z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców, wprowadzająca istotne zmiany m.in. w przepisach ustawy kodeks cywilny dotyczące terminu do wykonania czynności oraz prokury. Wprowadzone zmiany mają na celu poprawę sytuacji przedsiębiorców oraz pozytywne kształtowanie obrotu gospodarczego pomiędzy nimi.

Zmieniony został art. 115 Kodeksu cywilnego, który otrzymał następujące brzmienie:

"Art. 115. Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą."

W praktyce oznacza to, że jeżeli termin wykonania czynności przypada na sobotę, to termin upłynie nie w sobotę, lecz w kolejnym dniu, który nie jest sobotą ani dniem wolnym od pracy, zgodnie z przyjętymi w polskim prawie świętami i dniami wolnymi od pracy. W świetle powyższego przepisu sobota została potraktowana na równi z dniem ustawowo wolnym od pracy. Przedmiotowa zmiana dotyczy takich sytuacji jak np. zawarcia umowy przedwstępnej, złożenia pisma w sądzie, w urzędzie, odbioru awizowanej w sobotę przesyłki, spłaty kredytu, rat, wykonania dzieła.

Zmieniony został art. 1094 kodeksu cywilnego, dotyczący prokury. Prokura jest specjalnym rodzajem pełnomocnictwa udzielonym przez przedsiębiorcę, który podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Przedsiębiorców. Prokurentem może być wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych; która umocowana jest do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Do czasu zmiany przepisów istniały 3 rodzaje prokury:

• Prokura łączna (kilku prokurentów działających wspólnie),
• Prokura samoistna (prokurent uprawniony do samodzielnego działania),
• Prokura oddziałowa (określony zakres spraw).

Istota prokury samoistnej i prokury oddziałowej nie uległy zmianie, nowela z dnia 1 stycznia 2017 roku wprowadziła jedynie rozróżnienie trzech rodzajów prokury łącznej:

1. prokury łącznej, upoważniającej tylko do współdziałania z innym prokurentem (art. 1094 § 1 k.c.),
2. prokury łącznej, upoważniającej do współdziałania z innym prokurentem oraz dodatkowo z członkiem organu zarządzającego lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania osobowej spółki handlowej (art. 1094 § 11 k.c.),
3. prokury łącznej, która upoważnia tylko do działania z członkiem zarządu lub  wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania osobowej spółki (art. 1094 § 11 k.c.).

Dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza

W październiku 2015 roku weszły w życie nowe zasady dotyczące odpowiedzialności za długi spadkowe. Zostało wprowadzone dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza (czyli do wysokości wartości aktywów spadkowych). Oznacza to, że jeśli w ciągu 6-ciu miesięcy spadkobierca nie złoży oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku, przyjmie spadek zmarłego z dobrodziejstwem inwentarza, czyli z ograniczeniem odpowiedzialności za długi. Znika więc ryzyko przypadkowego i nieświadomego przyjęcia długów w spadku. Jeśli długi spadkowe przewyższają odziedziczony majątek, nie trzeba ich pokrywać z własnego majątku.

Zmieniły się również zasady ustalania stanu majątku spadkowego po przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Spadkobiercy mają możliwość składania w sądzie spisu inwentarza lub u notariusza wykazu inwentarza (sporządzonego według wzoru określonego w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości).

Wykaz inwentarza jest dokumentem o charakterze prywatnym, dotyczy majątku zmarłego, a sporządza go spadkobierca, zapisobierca windykacyjny lub wykonawca testamentu. Wykaz inwentarza może zostać sporządzony wspólnie przez więcej niż jednego spadkobiercę. Spadkobierca, który złożył wykaz inwentarza spłaca długi spadkowe zgodnie ze złożonym wykazem. Odpowiedzialność za długi spadkowe, nie będzie ograniczona, jeśli spadkobierca, zapisobierca lub wykonawca testamentu podstępnie pominie w wykazie inwentarza lub spisie inwentarza, przedmioty należące do majątku spadkowego lub przedmioty zapisu windykacyjnego. 

Obowiązek meldunkowy

Zgodnie z obowiązującymi od dnia 31 grudnia 2012 roku zmianami w ustawie o ewidencji ludności, nie trzeba najpierw wymeldowywać się z jednego miejsca, aby móc zameldować się w nowym. Wszystkie te czynności można wykonać w jednym urzędzie, z chwilą zameldowania się w nowym miejscu. Termin na dokonanie zgłoszenia meldunku został wydłużony z 4 dni do 30 dni. Formalności meldunkowe może również załatwić ustanowiony pełnomocnik.

Planowane było zniesienie obowiązku meldunkowego z dniem 1 stycznia 2016 roku, jednakże Ministerstwo Spraw Wewnętrznych uznało, iż adres zamieszkania jest niezbędny do sprawnej realizacji wielu społecznych działań, m.in.: organizacji wyborów, planowania obwodów szkolnych, realizacji powszechnego obowiązku obrony, kontroli legalności pobytu cudzoziemców oraz danych o adresie z rejestru PESEL potrzebnych w postępowaniach sądowych. Dlatego konieczne jest skomunikowanie rejestru zawierającego dane adresowe z innymi rejestrami państwowymi, co w przyszłości zapewni administracji dostęp do jednego adresu obywatela.

Według nowych założeń obowiązek meldunkowy najprawdopodobniej zostanie zniesiony z dniem 1 stycznia 2018 roku. Obywatel będzie mógł zdecydować, czy będzie chciał podać w urzędzie miasta lub urzędzie gminy adres swojego pobytu. Będzie mógł to zgłosić osobiście w urzędzie lub elektronicznie za pośrednictwem profilu zaufanego ePUAP lub za pomocą podpisu elektronicznego weryfikowanego certyfikatem kwalifikowanym, wskazany adres zostanie zarejestrowany w bazie PESEL. W przyszłości rejestr ten ma być uzupełniony o adres do korespondencji, który byłby gromadzony fakultatywnie. Zmiany będą dotyczyć obywateli polskich i państw Unii Europejskiej, przebywających w lokalu dłużej niż trzy miesiące. Cudzoziemcy spoza państw UE nadal będą zobowiązani do rejestracji adresu miejsca faktycznego pobytu. Zmianie ulegną terminy związane z rejestracją cudzoziemców przebywających na terytorium Polski dłużej niż 14 dni - będzie ona dla nich obowiązkowa, natomiast pobyt krótszy niż dwa tygodnie nie będzie wymagał zgłoszenia.

podatek od nieruchomości

Z dniem 1 stycznia 2016 roku zostały wprowadzone nowe regulacje w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Do najbardziej doniosłych zmiany należy zaliczyć:

1. Każdy właściciel miejsca postojowego w budynku wielorodzinnym, będzie płacił podatek w wysokości odpowiadającej jego udziałowi we współwłasności, a nie jak do tej pory – gminy mogły żądać zapłaty podatku od jednego współwłaściciela, na zasadzie odpowiedzialności solidarnej.
2. Właściciele mieszkań w blokach i kamienicach oraz właściciele lokali w budynkach komercyjnych zostaną obciążeni podatkiem od nieruchomości nałożonym na części wspólne budynku, tj. korytarze, klatki schodowe, plac zabaw oraz grunt pod budynkami, w których wyodrębniono własność lokali, a które do tej pory nie były w ogóle opodatkowane. Wprowadzenie powyższej zmiany oznacza wzrost kosztów z tytułu podatku od nieruchomości dla właścicieli mieszkań.
3. Podatek od nieruchomości nieprzekraczający kwoty 100 zł będzie płatny przez osoby fizyczne jednorazowo do 15 marca. Do tej pory podatek od nieruchomości płacony, niezależnie od jego wysokości, podlegał wpłacie w czterech ratach. Zgodnie z nowelizacją wyłącznie podatek przekraczający 100 zł będzie można płacić ratalnie, w terminach: 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada. 
4. Zwolnione z obowiązku podatkowego zostały grunty i budynki bądź ich części, stanowiące własność gminy. Zwolnienie nie dotyczy tych nieruchomości, które są zajęte na działalność gospodarczą lub są w posiadaniu innych niż gmina jednostek sektora finansów publicznych i pozostałych podmiotów.
5. Fakultatywne będzie pobieranie opłaty miejscowej, uzdrowiskowej i targowej - gminy same zdecydują o tych opłatach.

Nowe dowody osobiste

Każdy pełnoletni obywatel, który mieszka w Polsce, musi posiadać dowód osobisty. Dowód osobisty to dokument pozwalający potwierdzić tożsamość i polskie obywatelstwo. Dokument ten pozwala również na podróżowanie bez paszportu do krajów, znajdujących się w strefie Schengen.

Osoba, która utraciła dowód osobisty powinna niezwłocznie zawiadomić o tym najbliższy organ gminy lub właściwą polską placówkę konsularną. Organy te wydają zaświadczenie o utracie dowodu osobistego, które jest ważne do czasu wydania nowego dokumentu. Powiadamiają również organ, który wydał dowód osobisty, w celu jego unieważnienia.

Od dnia 1 marca 2015 roku można wyrobić nowy dowód osobisty.  Na nowym wzorze dowodu, nie ma informacji o kolorze oczu oraz wzroście. Z dowodu zniknął również podpis posiadacza i adres zameldowania. Dzięki temu, przy każdej zmianie meldunku, nie trzeba wymieniać dokumentu. Format i wymiary nowego dowodu pozostały bez zmian. Pojawiły się natomiast rozmaite zabezpieczenia (mikrodruki, specjalne farby), dzięki którym znacznie trudniej go sfałszować. Fotografia umieszczona w dowodzie jest taka sama jak ta, która obowiązuje w paszportach.  Nowy dowód osobisty można odebrać w terminie 30-stu dni, od dnia złożenia wniosku o jego wydanie.

Co istotne, nie ma obowiązku wymiany dowodów osobistych na nowe, jeśli zmieni się adres zamieszkania lub zameldowania. Ustawa o dowodach osobistych nie wprowadza takiego wymogu, gdyż nowe dowody osobiste nie mają w swojej treści ani adresu zamieszkania ani zameldowania.

Hipoteka odwrócona

Dnia 15-ego grudnia 2014 roku weszła w życie ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym. Hipoteka odwrócona jest produktem bankowym i stanowi rodzaj kredytu hipotecznego, gdzie kredytobiorca, w formie dożywotniej renty, otrzymuje wypłatę. Jest to korzystne rozwiązanie dla ludzi starszych, którzy pobierają niezbyt wysoką emeryturę. Hipoteka odwrócona adresowana jest do osób w wieku powyżej 60-ciu lat, posiadających mieszkanie, dom lub własnościowe prawo do mieszkania spółdzielczego. Hipoteka ta umożliwia uwolnienie kapitału, który jest „zamrożony” w posiadanej nieruchomości. Osoba, która korzysta z takiego kredytu, może otrzymywać od banku comiesięczne raty lub uzyskać jednorazową wypłatę. Wysokość wypłacanych środków zależna jest od wartości nieruchomości, płci i wieku kredytobiorcy, a także od formy wypłaty należności. Osoba, która decyduje się skorzystać z hipoteki odwróconej, bierze na siebie obowiązek utrzymania nieruchomości w należytym stanie, regularnego opłacania rachunków, podatków i czynszu, wykonywanie remontów, a także ubezpieczenia od zdarzeń losowych. Kredytobiorca pozostaje do końca życia właścicielem nieruchomości i może w niej mieszkać. Może również odstąpić od zawarcia umowy i przedterminowo, bezpłatnie, spłacić zaciągnięty kredyt. W takim wypadku zachowuje prawo do nieruchomości. Po śmierci kredytobiorcy, bank przejmuje nieruchomość i sprzedaje ją po aktualnej cenie rynkowej. Różnica pomiędzy wypłaconymi ratami (powiększanymi o odsetki), a wartością sprzedanej nieruchomości, przypada spadkobiercom zmarłego. Spadkobiercy mogą dokonać spłaty kredytu i zachować prawo do nieruchomości.